De meerwaarde van online peer support bij psychische aandoeningen

Wat verstaan we onder peer support?

Om de effecten van peer support te onderzoeken is het belangrijk om te weten wat men onder peer support verstaat. Peer support kan worden gedefinieerd als “het aanbieden en ontvangen van hulp, gebaseerd op gedeelde ervaring, respect en wederzijdse empowerment onder mensen in gelijke situaties” (Shalaby et al, 2020). Kernprincipes van peer support zijn hoop, zelfbeschikking, het gebruik van ervaringskennis en emotionele en praktische steun (Slade, 2014). Peer support kan zowel  1-op-1 als in groepsinterventies plaatsvinden, en zowel online als offline.

Wat is er in de literatuur bekend over de effecten van peer support?

Dorien en haar collega’s hebben een meta-analyse en systematische review uitgevoerd, om de effecten van peer support bij mensen met een psychische aandoening vast te stellen. Hierbij onderzochten ze de effectiviteit met betrekking tot klinisch en persoonlijk herstel. 

Een dergelijke samenvatting van de literatuur over peer support is zelden uitgevoerd, en dan alleen specifiek gericht op een bepaalde doelgroep of uitkomstmaat. Dorien en haar collega’s hebben breder gekeken door verschillende mentale aandoeningen mee te nemen in verschillende vormen van peer support.

En wat blijkt uit hun analyse? Er zijn kleine, maar significante effecten voor klinisch en persoonlijk herstel. Peer support kan dus een goede toevoeging zijn op de reguliere behandeling.

Ervaringen met een peer-support-platform

In een samenwerking met de GGZ-instelling Pro Persona en Depressie Vereniging heeft Dorien met ervaringsdeskundigen en andere onderzoekers het digitale platform Depressie Connect ontwikkeld. Op dit platform kunnen mensen die kampen met een depressie en hun naasten ervaringen delen over het omgaan met de aandoening. Dorien heeft kwalitatief onderzoek gedaan naar de ervaringen van gebruikers van dit platform door middel van interviews. 

Dorien vertelt dat de deelnemers veel voordelen ondervinden van het platform. Het ervaren dat je niet de enige bent met met bepaalde problemen, zorgt voor een gevoel van verbondenheid en steun.

Er zijn verschillende gebruikersrollen aan te nemen binnen Depressie Connect: het lezen, het delen en het reageren. Als de onderwerpen die aan bod komen herkenbaar zijn, geven deze aanleiding om te delen. Dat wat lotgenoten delen, geeft weer aanleiding om te reageren. Door deze interactie ervaren deelnemers emotionele groei en worden zij gestimuleerd om op een goede manier om te gaan met de aandoening. Dit vergroot het gevoel van self-efficacy en empowerment.

De onderzoekers concluderen dat het platform een goede aanvulling is op offline steun en therapie en op het creëren van een veilige leeromgeving. Het maakt zelfreflectie en het oefenen van copingstrategieën mogelijk. Wel is het belangrijk dat een platform flexibel en vrijblijvend in het gebruik is.

Daarnaast spraken we over het belang van het modereren van het platform. Om het platform levendig te houden is het nodig om af en toe interessante onderwerpen aan te dragen en relevante artikelen te posten. Daarnaast is het soms nodig om in te grijpen, wanneer deelnemers ongepaste berichten plaatsen. In overleg met de deelnemer wordt het bericht dan verwijderd en wordt er een passend advies gegeven.

Peer support bij Therapieland

Het platform van Therapieland biedt ook een functionaliteit voor peer support. Via het Therapieland-platform kunnen gebruikers deelnemen aan online groepen, waarin zij ervaringen met elkaar kunnen uitwisselen. Deze groepsgesprekken worden gemonitord door een moderator. Daarnaast bevatten veel van onze programma’s ervaringsverhalen in de vorm van tekst-, audio- en videofragmenten.

Zo hopen wij met Therapieland zoveel mogelijk waarde toe te voegen aan de behandeling en helpen we mensen mentaal veerkrachtig te worden!