Inloggen
Digitaal behandelen is volop in beweging. Zeker in tijden van de coronacrisis zijn behandelaren genoodzaakt om over te stappen naar e-Healthtoepassingen, waaronder beeldbellen. Behandeling door middel van online gesprekken en online programma’s is voor sommigen een nieuwe ervaring. Bij psychologenpraktijk Vriend maken ze al langer intensief gebruik van beeldbellen en de online programma’s van Therapieland. Wij spraken Rixta Vriend, GZ-psycholoog en praktijkhoudster van psychologenpraktijk Vriend.
Rixta begon ruim een jaar geleden met het aanbieden van online behandelingen. Zij leerde meer over het gebruik van e-Health van collega, Suzanne Kaandorp. Suzanne Kaandorp was de eerste reizende psycholoog, die gebruik maakte van volledige online behandeling van over de hele wereld. Rixta, fanatiek zeilster, raakte hierdoor geïnspireerd. Door gebruik te maken van e-Health zou zij ook tijdens haar verre zeilreizen (blended care), haar cliënten kunnen blijven bijstaan.
Ondanks wat problemen in de aanloopfase, werd al snel duidelijk dat dit een succesvol idee zou kunnen zijn. Tegenwoordig is het gebruik van online behandelingen ook in Nederland volledig geïntegreerd binnen haar praktijk. Zo maakt zij afwisselend gebruik van internetconsulten en face-to-facegesprekken.
Van behandeling in de spreekkamer naar behandeling via beeldbellen
De overstap naar online behandelen brengt vele vragen met zich mee. Kun je persoonlijk contact online voldoende borgen? Is het contact via een beeldscherm niet te kil? Te onpersoonlijk? En hoe ervaren mijn cliënten dit? De grootste uitdaging zit volgens Rixta vaak in het opstarten van het traject. “Zelf merkte ik dat mijn eerste beeldbelgesprekken wat oppervlakkiger waren. Het gesprek was vooral gericht op het bespreken van huiswerk en ging niet zo zeer de diepte in. Ook gebruikte ik enkel korte psychologische technieken. Tegenwoordig merk ik nog maar weinig verschil tussen een beeldbelgesprek en een face-to-facegesprek.”
Gaandeweg merkte Rixta dat online behandelen ook prima geschikt is voor meer diepgang. Zo maakt zij tegenwoordig via beeldbellen en de online modules van Therapieland succesvol gebruik van verdiepende technieken zoals EMDR, schematherapie en exposuretherapie. “Ook via beeldbellen kun je nog steeds heel goed aan iemands gezicht zien wat er met hem of haar gebeurt”.
Voordelen van online behandelen
“Wat ik het grootste voordeel vind van online behandelen is de flexibiliteit dit het met zich meebrengt. Ik kan snel een kwartiertje met een cliënt beeldbellen om bijvoorbeeld een opdracht uit te leggen. Daarvoor zou ik de cliënt niet helemaal naar mijn praktijk laten komen. Ook kies ik er weleens voor om een sessie op te delen in drie keer een kwartier, omdat het voor sommige cliënten moeilijk is hun aandacht te bewaren tijdens een lange sessie. Hier is beeldbellen erg geschikt voor.”
Ook van haar cliënten krijgt Rixta terug dat zij blij zijn met de afwisseling tussen online behandelingen en face-to-facegesprekken. “Een behandeling via videobellen heeft iets heel gemoedelijks. De cliënt hoeft zijn of haar huis niet uit en je zit als behandelaar midden in iemands leven, vaak letterlijk in de huiskamer. Cliënten ervaren dit vaak als veilig.”
Tips van Rixta
Om andere behandelaren op weg te helpen in deze tijd dat beeldbellen noodzakelijk is, geeft Rixta een aantal handige tips.
- “Zorg ervoor dat jouw camera op ooghoogte staat. Het is altijd even lastig om een goed evenwicht te vinden tussen hoeveel de cliënt van jouw ogen en jouw torso/handen kan zien. Ik zelf vind het altijd prettig om een deel van mijn handexpressies te kunnen laten zien, maar tegelijkertijd zorg ik ervoor dat mijn ogen niet te ver van het scherm afstaan, zodat mijn ogen goed zichtbaar zijn voor de cliënt.”
- “Wanneer je gaat beeldbellen met een cliënt is het goed om je bewust te zijn van je omgeving. Wat zal de cliënt om mij heen zien? Sommige behandelaren kiezen voor een neutrale achtergrond, zoals een witte muur. Ik zelf vind het fijn om het iets sfeervoller te maken, zoals bijvoorbeeld een boekenkast op de achtergrond. Zorg er wel voor dat het niet te persoonlijk wordt. Laat bijvoorbeeld geen foto’s op de achtergrond zien. Dit zorgt voor te veel afleiding.”
- “Wanneer je gaat beeldbellen wil je het contact ondanks de fysieke afstand ‘dichtbij’ laten voelen. Zorg er daarom voor dat jouw volle aandacht op de cliënt is gericht. Gebruik bijvoorbeeld oortjes of een koptelefoon, zodat er niemand bij jou thuis mee kan luisteren met het gesprek. Ook zorgt een koptelefoon ervoor dat jouw stem warmer en dichterbij klinkt.” Raad daarom ook de cliënt aan om een koptelefoon te gebruiken zodat ook daar niemand kan meeluisteren met het gesprek.
- “Wanneer je gebruik maakt van beeldbellen kan het weleens zo zijn dat het beeld wegvalt. Dit is helemaal niet erg zolang je van tevoren goed aangeeft dat het mogelijk is dat het beeld een keer weg kan vallen. Spreek duidelijk af met jouw cliënt wat jullie doen wanneer de verbinding wegvalt.”
- “Wanneer je merkt dat de cliënt wordt afgeleid door bijvoorbeeld kinderen of huisgenoten op de achtergrond, vraag hem of haar dan om een rustige plek in de natuur te zoeken. Ik heb wel eens gebruik gemaakt van beeldbellen terwijl een cliënt aan een rustige plek aan het water zat. Het fijnste is als er weinig afleiding is voor de cliënt.”
Online behandelen in de toekomst
Rixta verwacht dat er in de toekomst steeds meer behandelaren gebruik zullen maken van e-Healthtoepassingen. Zeker nu dat veel behandelaren gedwongen gebruik moeten maken van e-Health door de maatregelen rondom het coronavirus, zullen velen worden overgehaald om e-Health te blijven gebruiken. Rixta verwacht dat de combinatie na de coronacrisis veel gewoner zal worden. “Het belooft een veel efficiëntere manier van werken te zijn, voor iedereen.” Wat zij andere behandelaren wil meegeven: “Gewoon doen, ga ervoor, het is echt niet zo anders dan gewoon behandelen.”
Zelf kijkt zij vooral uit naar de toekomst van behandelen met Virtual Reality. “Persoonlijk denk ik dat er met VR nog veel meer winst valt te behalen.”