Van onderzoek naar impact: de ontwikkeling van de Health Case Calculator

Waarom meetbare inzichten zo belangrijk zijn?

Je kent het wel: we horen regelmatig dat e‑health helpt, maar hoeveel verandert dat nu echt in de praktijk? Met het Integraal Zorgakkoord (IZA) is vastgelegd dat e‑health behandelcapaciteit moet vrijspelen om de lange wachttijden en hoge werkdruk te verminderen. Toch blijft het lastig om te bepalen hoeveel van dat effect daadwerkelijk te meten valt. Daarom gaan wij bij Therapieland verder dan aannames en kwalitatieve ervaringen. Met ons model kunnen zorgorganisaties eenvoudig zelf berekenen wat e‑health voor hen oplevert: van kortere wachttijden tot een langere werkdruk. Zo maak je beslissingen op basis van data, niet alleen op gevoel.

De wetenschappelijke basis: van Delphi-studie tot praktijkdata

Om een stevige basis te leggen voor de Health Case Calculator, hebben we een Delphi-studie gedaan. Hierbij kwamen experts in meerdere rondes samen om de belangrijkste impactfactoren van e‑health te bepalen. Uit dit proces kwamen drie pijlers naar voren:

• Kwaliteit van zorg: Hoe draagt e‑health bij aan betere behandelresultaten en een prettigere ervaring voor cliënten? Denk aan minder klachten, een hogere levenskwaliteit, tevreden cliënten én medewerkers, en het naleven van richtlijnen.
• Effectiviteit van behandelingen: In hoeverre zorgen digitale zorgprogramma’s voor snellere en beter afgestemde behandelingen? Het draait hierbij om het behalen van realistische doelen en het gevoel dat cliënten daadwerkelijk geholpen worden.
• Efficiëntie in de zorgverlening: Hoeveel tijd besparen professionals door e‑health en wat betekent dit voor de inzet van behandelcapaciteit? Minder administratieve rompslomp en optimalisatie van processen spelen hierbij een grote rol.

Maar een model alleen is niet genoeg. Daarom hebben we praktijkdata verzameld via enquêtes en interviews met professionals, GGZ-managers en beleidsmakers. Daarbij hebben we ook gekeken naar gegevens van cliënten die e‑health hebben gebruikt. De resultaten waren helder: professionals die regelmatig e‑health inzetten, merkten in 43% van de gevallen minder fysieke gesprekken op. Gemiddeld nam het aantal fysieke sessies per cliënt met 27% af, en 75% van de behandelaren gaf aan dat ze dankzij e‑health efficiënter kunnen werken.

De vertaalslag naar een praktisch berekeningsmodel

Met deze waardevolle onderzoeksresultaten hebben we een rekenmodel ontwikkeld dat je helpt om precies te berekenen wat e‑health voor jouw organisatie kan betekenen. Het model combineert organisatiegegevens, zoals het aantal professionals, het aantal cliënten per jaar en de gemiddelde wachttijd, met impactvariabelen uit ons onderzoek, zoals de gemiddelde tijdsbesparing per behandelaar.

De berekening voor het vrijmaken van behandelcapaciteit maakt gebruik van drie kernfactoren: de tijdsbesparing die e‑health volgens ons onderzoek oplevert, het percentage professionals dat e‑health actief gebruikt, en het aandeel cliënten dat hiervan profiteert.

De impact van e‑health: inzichten uit de Health Case Calculator

Impact op professionals

Professionals die e-health inzetten, merken dat hun werkdruk afneemt en de kwaliteit van hun werk verbetert. Dankzij de digitale hulpmiddelen wordt het administratieve en repetitieve werk verminderd, waardoor er meer ruimte is voor de inhoudelijke zorg. Dit leidt tot minder stress en meer energie voor complexe casussen. De Health Case Calculator berekent de impact van e‑health op professionals aan de hand van drie afzonderlijke indicatoren: verbeterde kwaliteit van zorg, verminderde werkdruk en verhoogde efficiëntie in het dagelijkse werkproces. Dit model laat concreet zien hoeveel extra tijd er vrijkomt door de afname van fysieke sessies, hoe dit bijdraagt aan een betere werk-privébalans en hoe professionals hun tijd optimaler kunnen besteden aan inhoudelijke zorg en complexe casussen. Bijvoorbeeld een verhoging van kwaliteit:

Impact op cliënten

Voor cliënten betekent e‑health niet alleen snellere toegang tot hulp, maar ook een goede behandeluitkomst. Door digitale zorg kunnen afspraken efficiënter gepland worden en is er vaak sprake van een continuere opvolging. Hierdoor worden klachten eerder aangepakt en voelen cliënten zich beter begeleid in hun herstelproces. De calculator maakt gebruik van data zoals in hoeverre de cliënt zich geholpen voelt en om inzicht te geven in hoe e‑health direct bijdraagt aan een positievere ervaring voor cliënten. In de calculator rekenen we dat als volgt uit:[

Inzet van vrijgekomen behandelcapaciteit

Wanneer professionals minder tijd kwijt zijn aan administratieve taken en fysieke sessies, ontstaat er extra behandelcapaciteit. Deze vrije capaciteit maakt het mogelijk om meer cliënten te behandelen of juist extra aandacht te geven aan complexe gevallen. Door scenario’s door te rekenen met de Health Case Calculator kun je zien hoeveel extra sessies er ingepland kunnen worden en hoe dit de wachttijden structureel kan verlagen. Dit helpt zorginstellingen om hun beschikbare middelen optimaal in te zetten.

Financiële impact

Naast de kwalitatieve verbeteringen kan e‑health ook financiële voordelen opleveren. Door een toegenomen behandelcapaciteit kunnen zorginstellingen meer cliënten bedienen, wat leidt tot een hogere omzet. Tegelijkertijd zorgt een efficiëntere inzet van middelen voor kostenbesparingen, bijvoorbeeld door minder overuren en lagere administratieve lasten. De Health Case Calculator berekent de financiële impact door het aantal extra behandelingen te koppelen aan de gemiddelde inkomsten per sessie, waarbij ook investeringen in e‑health licenties worden meegenomen.

Het is daarbij belangrijk te realiseren dat deze theoretische schattingen een indicatie geven van de potentie van digitale zorg, terwijl de daadwerkelijke resultaten afhankelijk zijn van specifieke omstandigheden, actieve inzet van e-health en toepassingen binnen jouw organisatie.

Deze formules geven je de mogelijkheid om in de calculator te zien welke effecten er optreden als bijvoorbeeld 10% meer professionals  e‑health gaan inzetten. Hierdoor kun je scenario’s doorrekenen en strategische keuzes maken op basis van harde data. Het resultaat is een praktische tool die niet alleen inzicht biedt in de huidige situatie, maar ook helpt bij het plannen van toekomstige ontwikkelingen in de GGZ.

De kracht van datagedreven keuzes

Wat de Health Case Calculator zo bijzonder maakt, is dat je met harde cijfers werkt in plaats van op aannames te vertrouwen. Dit helpt niet alleen bij interne besluitvorming, maar ondersteunt je ook in de verantwoording richting zorgverzekeraars en beleidsmakers. Organisaties die actief sturen op digitale zorg zien niet alleen een afname van de werkdruk en wachttijden, maar ervaren ook dat professionals meer ruimte krijgen voor complexe casussen en dat cliënten zich beter betrokken voelen bij hun behandeling.

Dit artikel is onderdeel van de Health Case van Therapieland: een bundeling van onderzoeksresultaten die de waarde van e-health inzichtelijk maakt. Op de pagina van de Health Case vind je meer verdiepende artikelen, resultaten en factsheets over de onderzoeken.