Projecten & Onderzoeken

Invloed van engagement en gebruik op het effect van het programma Piekeren

Achtergrond

De effectiviteit van e-Health is inmiddels ruimschoots aangetoond (Andersson et al., 2014; Carlbring et al., 2018). Echter is nog niet altijd duidelijk welke factoren van invloed zijn op deze effectiviteit. De mogelijke factoren zijn divers, van cliëntfactoren en factoren met betrekking tot de achterliggende problematiek tot factoren met betrekking tot e-Health (Thewissen & Gunther, 2020). Eerder onderzoek naar de dosis-respons-relatie, waarbij de mate van gebruik van e-Health wordt afgezet tegen de effecten ervan, laat inconsistente resultaten zien. Wellicht dat de mate waarin de gebruiker betrokken is bij de e-Health, de zogenaamde engagement, beter of meer relateert aan de effectiviteit van e-Health. Engagement is in zekere zin groter dan alleen het gebruik, aangezien het ook betrekking heeft op de achterliggende redenen van gebruik. Daarom wordt in dit onderzoek gekeken naar de rol van zowel gebruik als engagement in relatie tot effectiviteit.

 

Methode 

Er is data gebruikt van het programma Piekeren van Therapieland. Het effect in tijd is bepaald met behulp van de data van 341 gebruikers, middels een klachteninventarisatie met de PSWQ (Penn State Worry Questionnaire) die afgenomen is voor en na het doorlopen van het programma. De mate van engagement is bepaald middels een recent ontworpen vragenlijst, genaamd de TWEETS (Twente Engagement with e-Health Technologies Scale; Kelders & Kip, 2019).

 

Resultaten

Er is een significante klachtafname tussen de voormeting (M = 60.85, SD = .47) en nameting (M = 54.16, SD = .52). Hieruit kunnen wij concluderen dat gebruikers van het programma Piekeren, eventueel als onderdeel van een blended behandeling, over een periode een afname van piekerklachten laten zien. Uit het onderzoek komt verder naar voren dat de mate van engagement een positieve relatie heeft met de klachtafname. Dit wil zeggen, hoe hoger de mate van engagement, hoe groter de afname in klachten is. Er wordt geen relatie gevonden tussen de mate van gebruik en de mate van klachtafname. Daarnaast blijkt binnen dit onderzoek dat engagement en gebruik niet of in geringe mate (r = .12, p <.001) met elkaar samenhangen.

 

Conclusie 

De mate van engagement lijkt een rol te spelen bij het effect van het programma voor piekerklachten. Dit is een mooie eerste indicatie dat de achterliggende redenen voor het gebruik deels bepalend zijn voor het latere effect. De overige resultaten van dit onderzoek zijn in overeenstemming met eerdere effectiviteitsonderzoeken, namelijk dat gebruikers van e-Health een afname van klachten over tijd laten zien, en de mate van gebruik niet lijkt samen te hangen met de mate van klachtafname. Een belangrijke kanttekening bij deze onderzoeksresultaten is het feit dat het programma Piekeren onderdeel is van een blended behandeling. Vervolgonderzoek naar de rol van engagement in de relatie tot klachtafname is nodig. Door gebruikers op engagement te screenen, kan mogelijk een grotere klachtafname worden gerealiseerd.

Klik hier om de volledige scriptie te lezen

 

Referenties

• Andersson, G., Cuijpers, P., Carlbring, P., Riper, H., & Hedman, E. (2014). Guided Internet-based vs. face-to-face cognitive behavior therapy for psychiatric and somatic disorders: A systematic review and meta-analysis. World Psychiatry. 
• Carlbring, P., Andersson, G., Cuijpers, P., Riper, H., & Hedman-Lagerlöf, E. (2018). Internet-based vs. face-to-face cognitive behavior therapy for psychiatric and somatic disorders: an updated systematic review and meta-analysis. In Cognitive Behaviour Therapy.
• Kelders, S.M., Kip, H., & Greeff, J. (2020). Psychometric evaluation of the Twente Engagement with Ehealth Technologies Scale (TWEETS): Evaluation Study. Journal of Medical Internet Research. Artikel toegevoegd voor publicatie.
• Kelders, Saskia M., & Kip, H. (2019). Development and initial validation of a scale to measure engagement with eHealth technologies. Conference on Human Factors in Computing Systems – Proceedings. https://doi.org/10.1145/3290607.3312917.
• Thewissen, V., & Gunther, N. (2020). De effectiviteit van online psychotherapeutische behandeling voor diverse psychische aandoeningen en leeftijdsgroepen: een narratieve review. Cursus E-mental health interventies – Open Universiteit.